Veiligheid Bieden

Vandaag verscheen er een flink artikel over onze visie op de kraamzorg in het Noord Hollands Dagblad. We hebben hierop al veel fijne, aanmoedigende, leuke reacties op gehad.

Een krant moet natuurlijk aandacht trekken met stellige koppen, maar zo zwart wit als een krant dat stelt is het in de praktijk natuurlijk nooit. Als reactie op dit artikel kregen we een reactie van een kraamverzorgende die zegt dat zij al jaren gezinsgericht werkt en al haar kraamvrouwen (en ook die van haar collega’s) zich veilig voelen in hun huis en lichaam.

Dat klinkt te mooi om waar te zijn en dat is het ook. Want menen dat kraamvrouwen zich  helemaal veilig voelen in de kraamweek is ontkennen van hun kwetsbaarheid. Ieder gezinslid veiligheid kunnen bieden zou betekenen dat kraamverzorgenden superkrachten bezitten. Niemand is een superheld, we zijn mensen en het is ontzettend belangrijk dat te onderkennen.

Ik heb afgelopen weekend op een retraite met mijn partner proefondervindelijk weer ondervonden hoe kwetsbaar en moeilijk het is om veiligheid te waarborgen. Waar ik me wél veilig en gezien voelde, voelde hij zich onveilig en totaal niet gehoord. Vanuit verschillende behoeften hadden we een totaal andere beleving in dezelfde omgeving. Er werd op mij afgestemd, maar niet op hem. En dat had ook een negatieve invloed op mij.

In een kraamgezin kan het zo zijn dat de kraamverzorgende zorgt dat de baby veilig is, maar de papa het liefst de deur uit is zolang de kraamverzorgende er is. Of dat de moeder het intuïtief niet prettig vindt dat haar baby in een bedje wordt gelegd, maar het laat gebeuren omdat de kraamverzorgende dit advies geeft. Of dat de grote zus niet mag helpen, terwijl ze dat heel graag wil. Of dat de baby de nabijheid van zijn mama verlangt, maar mee moet met de kraamverzorgende omdat zijn moeder rust moet houden.

Er kan op een bepaald moment veiligheid voor het ene gezinslid zijn, maar voor iemand anders juist onveiligheid.

Het is enorme ontzettende uitdaging om af te stemmen op ieder gezinslid en de veiligheid voor het hele gezin te waarborgen. En dat is niet erg. Het is wel erg als je ervan overtuigd bent dat je altijd veiligheid te kunnen bieden op ieder moment in de kraamweek voor iedereen.

Je kunt als kraamverzorgende pas écht veiligheid bieden als je naar jezelf kunt kijken en eerlijk en kwetsbaar durft te communiceren. Als je begrijpt dat verbinding, verlies van verbinding en herstel ervan nodig zijn om veiligheid te bieden. Als je kwetsbaar durft te zijn en geen masker ophoudt dat jij het allemaal wel goed doet voor iedereen. Als je oprecht je excuus kan aan te bieden als je iemand even over het hoofd hebt gezien.

Veiligheid faciliteren is een continu proces wat we een leven mogen leren. Of je je vak nu lang of kort uitoefent. Of je ouder bent van een pasgeboren baby, therapeut, leraar of in enig andere rol waar je te maken hebt met andere mensen.

Supervisie, intervisie en leertherapie zijn niet voor niets vereisten voor coaches en therapeuten. Ook voor kraamverzorgenden, die in een prachtige en kwetsbare tijd in een gezin aanwezig zijn, mogen een leven lang leren en reflecteren. Het gaat er niet om of je het goed of fout doet, maar iedereen mag leren en zichzelf gunnen om zich te ontwikkelen als professional én mens.

Wij gunnen alle kraamgezinnen een kraamverzorgende die kwetsbaar durft te zijn en voldoende reflectievaardigheden heeft. Want dan is het mogelijk goed-genoeg af te stemmen op ieder gezinslid. Dit vraagt om een veilige leeromgeving waarin experimenteren, falen en spelen van groot belang is. Die plek willen wij bieden in onze 8-daagse nascholing voor kraamverzorgenden.

En ook wij kunnen daarin als docenten niet een continue veiligheid op ieder moment aan iedereen bieden. Wij nemen wel verantwoordelijkheid voor het faciliteren van een veilige omgeving waar steeds ruimte is voor feedback en iedereen er onvoorwaardelijk mag zijn.

Want in kwetsbaarheid en empathie zit de sleutel tot veiligheid.